هندبال

تاریخچه هندبال :
در مورد اين رشته ورزشي تاريخ دقيقي را نمي توان مشخص نمود . ولي بدون ترديد شكل گيري و پيدايش آن را مي توان به قبل از ميلاد مسيح نسبت داد . هومر تاريخ نويس مشهور يونان در كتاب معروف خود به نام اوديسه از اين ورزش به نام اورانيا نام برده است . اين بازي كه روي يكي از ديوارهاي آتن قديم در سال ۶۰۰ قبل از ميلاد حجاري شده بود ، درسال ۱۹۶۲ كشف گرديد . اين ورزش در سال ۱۸۹۰ ميلادي با تغييراتي كه در آن توسط كنراد كوخ ، معلم ورزش آلماني داده شد ، به صورت يك ورزش جديدتر به نام رافابل اشپيل معرفي شد . پس از جنگ جهاني اول ، ورزش هندبال توسط آقاي هرمان رئيس فدراسيون هندبال آلمان مورد توجه قرار گرفت و خدمات زيادي به ورزش هندبال ارئه نمود . در سال ۱۹۲۰ مقررات هندبال توسط يك نفر آلماني به نام دكتر كارل شلنز استاد دانش سراي عالي تربيت بدني و ورزش برلين تدوين گرديد ، كه او را پدر هندبال نيز ناميده اند . ابتدا اين ورزش با يازده بازيكن و معمولا” روي زمين فوتبال انجام مي شد ، بعدها رفته رفته شكل اين ورزش تغيير كرد ودر خيلي از كشورهاي سردسير اروپايي ( سوئد ، سوئيس ، بلژيك ) به داخل سالن كشيده شد وتعداد بازيكنان آن از يازده به هفت نفر كاهش يافت . بين سالهاي ۱۹۰۴ و ۱۹۲۰ با استفاده از بعضي قوانين فوتبال در قاره اروپا توسعه بيشتري يافت .قبل از تشكيل فدراسيون ، هندبال در آلمان جزء فدراسيونهاي ژيمناستيك و دو و ميداني محسوب مي شد . در سال ۱۹۲۶ كميسيوني براي متحدالشكل نمودن اين ورزش برگزار گرديد و بالاخره در ماه اوت سال ۱۹۲۸ در آمستردام ، فدراسيون بين المللي مستقل هندبال با يازده كشور عضو ، به وجود آمد . در سال ۱۹۳۱ كميته بين المللي المپيك اجازه داد كه هندبال جزء بازيهاي المپيك در آيد .
در ايران نيز تا قبل از سال ۱۳۴۴ هندبال يازده نفره به طور پراكنده به وسيله مربيان ورزش در مراكز نظامي و ديگر مراكز ورزشي به طور محدود اجرا مي شد . در ايران هندبال يازده نفره موفقيت چنداني بدست نياورد و در سال ۱۳۴۷ پيشنهاد اينكه ورزش هندبال به عنوان يكي از رشته هاي ورزشي آموزشگاهها شناخته شود ، توسط مسئولين وقت پذيرفته شد و فدراسيون هندبال آموزشگاههاي كشور تشكيل گرديد . فدراسيون هندبال هم اكنون به عنوان يكي از فدراسيون هاي ورزشي فعال ، مسئوليت هدايت و برنامه ريزي فعاليتهاي ورزش هندبال در جمهوري اسلامي ايران را بر عهده دارد .

فواید اختصاصی هندبال :

۱- اجزاي آمادگيهاي جسماني مثل : سرعت ، قدرت ، استقامت ، چابكي و انعطاف پذيري در اين رشته ورزشي
در حد مطلوب پرورش مي يابند .

۲- دررشته هندبال آمادگيهاي رواني و خلاقيت افزايش يافته و قوه ادراك و تصميم گيري را در فرد در يك سطح
بسيار بالا افزايش مي دهد .
۳- بازي با توپ و استفاده از تكنيكهاي پيشرفته دراين رشته باعث مي شود كه در اغلب اوقات بازيكنان ، لذت
موفقيت را در اجراي اين مهارت احساس مي كنند .
۴- سرعتي كه لازمه موقيت در بازي هندبال است سبب ازدياد سرعت عمل وعكس العمل در بازيكن مي شود .
۵- ورزش هندبال سبب تقويت عوامل رواني مطلوب مانند : اعتماد به نفس ، تمركز ، توجه و خود شكوفايي مي شود .
۶- باعث كسب نشاط وشادابي در فرد مي شود .

قوانین کلی هندبال :

۱- بازي هندبال توسط دو تيم و در يك تيم رسمي ، هندبال با ۱۲ نفر بازيكن انجام مي شود .
۲- زمين هندبال داراي ۴۰ متر طول و ۲۰ متر عرض مي باشد و در هر نيمه از زمين يك دروازه وجود دارد .
۳- وقت بازي براي بازيكنان زن و مرد ۱۶ سال به بالا عبارت است از دو نيمه ۳۰ دقيقه اي با ۱۰ دقيقه استراحت بين آن .
۴- هدف از انجام اين بازي عبور دادن توپ از خط دروازه با استفاده از شوت كه با رعايت قوانين مربوط توسط دستها انجام مي شود ، مي باشد .
۵- توپ را مي توان با پاسهاي مختلف ( بالاي سر ، سينه و …) ، دريبل ، سه گام و ……. با رعايت قوانين در زمين حركت داد تا منجر به زدن گل شود ، هر گل در اين بازي يك امتياز محسوب مي شود .
برترین های هندبال در جهان :

تاريخچهُ هندبال در جهان
هومر تاريخ نويس مشهور يونان در كتاب معروف خود اوديسه ۳ از ورزش هندبال با نام (اورانيا) ياد كرده است . اين بازي كه در سال ۶۰۰ قبل از ميلاد روي يكي از ديوارهاي آتن قديم حجاري شده بود , در سال ۱۹۲۶ كشف شد .
در قرنهاي شانزدهم و هفدهم ميلادي خانمهاي درباري و شواليه ها به اين بازي كه تغيير مختصري يافته بود ميپرداختند و شاعران وقت , آن را اولين بازي تابستاني نام نهاده بودند .
كنراد كخ كه يك معلم ورزش آلماني بود – در سال ۱۸۹۰ هندبال را به صورت جديد تری با نام ( رافابل اشپيل )۶ معرفي كرد كه از آن پس آن را به صورت هندبال يازده نفره بازي مي كردند كه شباهت زيادي به يكي از بازيهاي محلي چك واسلواكي به نام (هازنا ) ۷ داشت .
پس از اولين جنگ جهاني , آقاي ( هرمان ) ۸ رئيس فدراسيون هندبال آلمان براي گسترش و تحكيم اين ورزش بسيار خدمت كرد . البته دكتر ( كارل شلنز ) ۹ استاد دانشسراي عالي تربيت بدني و ورزش برلين كه او را پدر هندبال ناميده اند , پيشتر در سال ۱۹۲۰ مقررات اين ورزش را تدوين كرده و آن را دركلاسهاي خود به مرحله اجرا در آورده بود , لذا پس از او شاگردانش موجبات گسترش اين ورزش را در سراسر آلمان فراهم آوردند .
در كشورهاي شمالي به دليل سردي هوا , براي اجراي اين ورزش در سالن , شكل نازه اي بد ان داده شد كه اين امر باعث پيدايش هندبال هفت نفرهُ امروزي شد . اين ورزش بين سالهاي ۱۹۰۴ – ۱۹۲۰ با استفاده ا ز بعضي قوانين بازي فوتبال , در قارهُ اروپا توسعه بيشتري يافت و به همين دليل فوتبال اثر بسياري بر آن گذاشته است .قبل ا زتشكيل فدراسيون هندبال در آلمان , اين ورزش به ضميمه فدراسيونهاي ژيمناستيك و دو و ميداني اداره مي شد , اما آقاي ( كارل ديم ) برا ي يكنواختي آن اقداماتي انجام داد كه بعدها به نتيجه رسيد . تا سال ۱۹۲۸ از نظر تشكيلات بين المللي نيز هندبال جزو فدراسيون بين المللي دو و ميداني محسوب مي شد , اما به دليل اهميت هندبال اين فدراسيون در هشتمين كنگره خود كه در سال ۱۹۲۶ برگزار شد كميسيوني براي مستقل كردن آن به وجود آورد و سر انجام درماه اوت ۱۹۲۸ فدراسيون بين المللي مستقل هندبال با يازده كشور عضو در آمستردام تشكيل شد كه آقاي ( اوري براندج ) ۲ , عضو هياُت مديرهُ آن , براي گسترش اين ورزش كمكهاي بسياري كرد .در همان سال اولين بازي نمايشي هندبال در آمستردام بانجام شد و در سال ۱۹۳۱ كميتهُ بين المللي المپيك اجازه داد كه هندبال جزو بازيهاي المپيك در آيد . ازسال ۱۹۲۸ – ۱۹۳۴ فدراسيون بين المللي هندبال گسترش بسياري يافت و توانست بيش ا ز۲۵ كشو ررا به عضويت بپذيرد , سرانجام اولين بازيهاي بزرگ و رسمي هندبال در المپيك سال ۱۹۳۶ برلن در رشته هندبال يازده نفره مردان انجام يافت كه كشورهاي آلمان , اتريش و سوئيس به ترتيب مقامهاي اول تا سوم را به دست آوردند . در سال ۱۹۳۷ در بازيهاي جهاني دانشگاهي , مسابقات هندبال نيز انجام شد كه آلمان به مقام اول رسيد , سپس در سال ۱۹۳۸ به مناسبت دهمين سال تاُسيس فدراسيون بين المللي هندبال , اولين مسابقات قهرماني جهان در رشته هاي هندبال يازده نفره و هفت نفره يا شركت كشورهاي آلممان , دانمارك , هلند , مجارستان , لوكزامبورك , لهستان , سوئد , سوئيس و چك و اسلواكي در كشور آلمان فدرال انجام شد كه در هر دو رشته كشور آلمان فدرال به مقام او ل نايل آمد و د رهندبال هفت نفره , كشورهاي اتريش و سوئد به ترتيب مقامهاي دوم و سوم را به دست آوردند . پس از دومين جنگ جهاني ارتباطات بين المللي بسرعت از سر گرفته شد و بدين ترتيب , فدراسيون قديمي هندبال منحل شد تا اينكه در ماه ژوئيهُ سا ل۱۹۴۶ با پيگيري كشورهاي فرانسه و سوئد و با شركت كشورهاي دانمارك , فنلاند , فرانسه , هلند , نروژ , لهستان و سوئيس كنگره أي در گپنهاك تشكيل گرديد كه به ايجاد فدراسيون فعلي هندبال در كپنهاك منجر شد .سپس در سال ۱۹۵۰ محل اين فدراسيون , به كشور سوئيس انتقال يافت . در استكهلم يك كميسيون فني بين المللي تشكيل شد كه هدف ا زتشكيل آن بررسي مقررات هندبال بود . در سال ۱۹۴۷ اولين دورهُ داوري هندبال در دانمارك تشكيل شد و آثار بسيار مهم و مطلوبي بر داوري اين ورزش به جاي گذاشت . در سال ۱۹۴۸ فرانسه مسابقات هندبال يازده نفره را با عنوان ( جام صلح ) برگزار كرد و كشورهاي سوئد , دانمارك , سوئيس و فرانسه به ترتيب مقامهاي اول تا چهارم را به دست آوردند . در سال ۱۹۵۲ دومين دورهُ مسابقات جهاني هندبال يازده نفره در سوئيس برگزار شد كه كشورهاي آلمان , سوئد , سوئيس , اتريش , دانمارك , هلند , فرانسه و اسپانيا به ترتيب مقامهاي اول تا هشتم را كسب كردند . در سال ۱۹۵۴ مسابقات جهاني هندبال هفت نقره در سوئد برگزار شد و اين كشور به مقام اول رسيد و كشورهاي آلمان شرقي و چك واسلواكي به مقامهاي دوم و در مسابقات بين المللي هندبال يازده نفره كه در سال ۱۹۵۵ در آلمان برگزار شد كشورهاي آلمان , سوئيس و شوروي به مقامهاي اول تا سوم رسيدند . در سال ۱۹۵۶ مسابقات جهاني هندبال يازده نفرهُ بانوان در آلمان برگزار شد كه كشورهاي روماني , آلمان و مجارستان به مقامهاي اول تا سوم دست يافتند . سال بعد , اين مسابقات در رشته هندبال هفت نفره در كشور يوگسلاوي برگزار شد كه كشورهاي چك و اسلواكي , مجارستان و يوگسلاوي به مقامهاي اول تا سوم رسيدند . در سال ۱۹۵۸ مسابقات جهاني هندبال هفت نفره در آلمان شرقي برگزار شد و كشورهاي سوئد , چك و اسلواكي و آلمان شرقي مقامهاي او ل تا سوم را به دست آوردند . خلاصهُ نتايج مسابقات قهرماني جهان در رشتهُ هندبال سالني در دستهُ مردان – كه در حال حاضر معمولا” بين شانزده تيم برگزار مي شود – به شرح زير است :

در سال ۱۹۳۸ مسابقات در آلمان غربي برگزار شد و تيمهاي آلمان غربي , اتريش و سوئد به ترتيب اول , دوم و سوم شدند .
در سال ۱۹۵۴ مسابقات در سوئد برگزار شد و تيمهاي سوئد , آلمان شرقي و چك واسلواكي مقامها ياول تا سوم را به دست آوردند .در سال ۱۹۵۸ مسابقات در آلمان شرقي برگزار شد و تيمهاي سوئد , چك واسلواكي و آلمان شرقي صاحبت مقامهاي اول تا سوم شدند .
در سال ۱۹۶۱ مسابقات در آلمان غربي برگزار شد و كشورهاي روماني , چك و اسلواكي و آلمان شرقي به ترتيب اول تا سوم شدند .
در سال ۱۹۶۴ مسابقات در كشور چك و اسلواكي برگزار شد و تيمهاي روماني , سوئد و چك واسلواكي به مقامهاي اول تا سوم دست يافتند .
در سال ۱۹۶۷ مسابقات در سوئد برگزار شد و كشورهاي چك واسلواكي , دانمارك و روماني به ترتيب اول , دوم و سوم شدند .
در سال ۱۹۷۰ مسابقات در كشور فرانسه برگزار شد و كشورهاي روماني , در سا ل۱۹۷۴ مسابقات در كشور آلمان شرقي برگزار شد و تيمهاي روماني , آلمان شرقي و يوگسلاوي به مقامهاي اول تا سوم دست پيدا كردند .
در سال ۱۹۷۸ مسابقات در كشور دانمارك برگزار شد و كشورهاي آلمان غربي , شوروي و آلمان شرقي به مقامهاي او ل تا سوم رسيدند .
در سال ۱۹۸۲ مسابقات در آلمان غربي برگزار شد و كشورهاي شوروي , يوگسلاوي و لهستان به ترتيب مقامهاي اول تا سوم را به خود اختصاص دادند .
در سال ۱۹۸۶ مسابقات در يوگسلاوي برگزار شد و كشورهاي يوگسلاوي , مجارستان و آلمان شرقي به مقامهاي اول تا سوم دست يافتند .
خلاصه نتايج مسابقات قهرماني جهان در رشتهُ هندبال سالني در دستهُ زنان به شرح زير است :
در سال ۱۹۵۷ مسابقات در كشور يوگسلاوي برگزار شد و تيمهاي چك و اسلواكي , مجارستان و يوگسلاوي به مقامهاي اول تا سوم دست پيدا كردند .
در سال ۱۹۶۲ مسابقات در كشور روماني برگزار شد و تيمهاي روماني , دانمارك , چك و اسلواكي اول , دوم و سوم شدند .
در سال ۱۹۶۵ مسابقات در آلمان غربي برگزار شد و كشورهاي مجارستان , يوگسلاوي و آلمان غربي به مقاامهاي اول تا سوم رسيدند .
در سال ۱۹۷۱ مسابقات در كشور هلند برگزار شد و تيمهاي آلمان غربي , يوگسلاوي و مجارستان مقامهاي اول تا سوم را از آن خود كردند .
در سال ۱۹۷۳ مسابقات در كشور يوگسلاوي برگزار شد و كشورهاي يوگسلاوي , روماني و شوروي به ترتيبل به مقامهاي اول تا سوم دست يافتند .
در سال ۱۹۷۵ مسابقات در كشور شوروي برگزار شد و كشورهاي آلمان غربي , شوروي و مجارستان توانستند مقامهاي اول تا سوم را به دست آورند .
در سال ۱۹۷۸ مسابقات در كشور چك و اسلواكي برگزارشد و تيمهاي آلمان غربي , شوروي و مجارستان براي بار ديگر مقامهاي اول تا سوم را از آن خود و در سال ۱۹۸۲ مسابقات در كشور مجارستان برگزار شد و تيمهاي شوروي , مجارستان و يوگسلاوي به مقامهاي اول تا سوم رسيدند .
هندبال سالني در سال ۱۹۷۲ دوباره به بازيهاي المپيك راه پيدا كرد .
خلاصه نتيجهُ مسابقات هندبال هفت نقرهُ سالني , در دسته هاي مردان و زنان در بازيهاي المپيك كه در حال حاضر معمولا” بين دوازده تيم برگزار مي شود به شرح زير است :
الف ) دستهُ مردان
سال ۱۹۳۶ بازيهاي المپيك برلن : مسابقات هندبال يازده نقرهُ مردان برگزار شد و تيمهاي آلمان , اتريش و سوئيس به ترتيب به مقامهاي اول تا سوم رسيدند .
سال ۱۹۷۲ بازيهاي المپيك مونيخ : در اين بازيها تيمهاي هندبال يوگسلاوي , چك و اسلواكي و روماني به مقامهاي اول تا سوم دست يافتند .
سال ۱۹۷۶ بازيهاي المپيك مونترال : در اين بازيها تيمهاي هندبال كشورهاي شوروي , روماني و لهستان به مقامهاي اول تا سوم دست پيدا كردند .
سال ۱۹۸۰ بازيهاي المپيك مسكو : در اين بازيها , تيمهاي هندبال آلمان شرقي , شوروي و روماني توانستند مقامهاي اول تا سوم را به دست آورند .
سال ۱۹۸۴ بازيهاي المپيك لوس آنجلس : در اين بازيها كشورهاي يوگسلاوي , آلمان شرقي و روماني مقامهاي اول تا سوم را تصاحب كردند .
سال ۱۹۸۸ بازيهاي المپيك سئول : در اين بازيها كشورهاي شوروي , كره جنوبي و يوگسلاوي , در رشتهُ هندبال به مقامهاي اول تا سوم دست يافتند .
سال ۱۹۹۲ بازيهاي المپيك بارسلن : در اين بازيها در بين دوازده تيم كشورهاي جمهوريهاي متحد شوروي سابق , سوئد و فرانسه به مقامهاي اول تا سوم رسيدند .

ب) دستهُ زنان
سال ۱۹۷۶ اين مسابقات براي اولين مرتبه در بازيهاي المپيك مونترال برگزار شد : در اين بازيها تيمهاي هندبال شوروي , آلمان شرقي و مجارستان به مقامهاي اول
سال ۱۹۸۰ بازيهاي المپيك مسكو : در اين بازيها كشورهاي شوروي , يوگسلاوي و آلمان شرقي به مقامهاي اول تا سوم رسيدند .
سال ۱۹۸۴ بازيهاي المپيك لوي آنجلس : در اين بازيها تيمهاي هندبال يوگسلاوي , كره جنوبي و چين بهت مقامهاي اول تا سوم دست پيدا كردند .
سال ۱۹۸۸ بازيهاي المپيك سئول : در اين بازيها كشورهاي كره جنوبي , نروژ و شوروي به ترتيب به مقامهاي اول تا سوم نايل آمدند.
سال ۱۹۹۲ بازيهاي المپيك بارسلن : در اين بازيها كشورهاي كره جنوبي , نروژ و جمهوريهاي متحد شوروي سابق بين هشت تيم به مقامهاي اول تا سوم رسيدند .
در حال حاضر فدراسيون بين المللي هندبال ۱۲۹ عضو دارد كه ۲۳ عضو آن در كنگره بارسلن پذيرفته شدند . علاوه بر آن هندبال در بيش ار ۳۰ كشور ديگر نيز علاقه منداني دارد كه به اين ورزش مي پردازند .
به طور كلي تا سال ۱۹۵۲ هندبال يازده نفره كه در زمين فوتبال بازي مي شد بر هندبال هفت نفره كه در زمين كوچكتري , در داخل سالن انجام مي گرديد , از نظر تعداد مسابقه و تماشاچي برتري داشت , اما از آن پس هندبال هفت نفره , بويژه در كشورهاي اسكانديناوي , بسرعت رشد كرد و در ديگر كشورها نيز جاي هندبال يازده نفره را گرفت .
مسابقاتي كه در حالت حاضر به طور رسمي برگزار مي شود عبارت است از :
۱.مسابقاتي كه در چهارچوب بازيهاي المپيك براي زنان و مردان انجام مي شود . اين مسابقات اولين بار در المپيك ۱۹۳۶ براي مردان در رشتهُ هندبال ۱۱ نفره انجام گرفت . پس ا زيك وقفه طولاني , اين ورزش دوباره در سال ۱۹۷۲ در بازيهاي المپيك مونيخ براي مردان و در المپيك ۱۹۷۶ مونترال براي زنان برگزار شد و از آن تاريخ تاكنون , در تمام دوره هاي بازيهاي المپيك – هر چهارسال يك بار – در دسته هاي زنان و مردان انجام شده است .
۲.مسابقات قهرماني جهان هر چهار سال يك با ردر گروههاي زير انجام در اين دوره ا زمسابقات تيمهاي كرهُ جنوبي , كويت و ژاپن به ترتيب مقامهاي اول تا سوم را به دست آوردند و تيم ملي جمهوري اسلامي ايران پس از واگذاري بازي به تيمهاي كويت و ژاپن در دوره مقدماتي براي اولين مرتبه در تاريخ اين مسابقات به مقام نهم مسابقات رسيد .
ج) مسابقات قهرماني هندبال آسيا در دستهُ جوانان .
۱. اولين دورهُ مسابقات قهرماني هندبال جوانان آسيا در سال ۱۹۸۸ در كشور سوريه برگزار شد , تيم ملي جوانان جمهوري اسلامي ايران در اين مسابقات شركت كرد و بدون برد پس از تيمهاي كرهُ جنوبي , كويت , سوريه , قطر , تايوان , امارات متحده عربي , ژاپن و فلسطين , در مقام نهم جاي گرفت .
۲. دور دوم اين مسابقات در مرداد ماه ۱۹۹۰ در تهران برگزار شد . تيم ملي هندبال جوانان جمهوري اسلامي ايران در اين مسابقات در بين تيمهاي چين , كرهُ جنوبي , سوريه , ژاپن , تايوان , قطر و هندوستان با سه باخت و يك پيروزي به مقام ششم رسيد .
۳. تيم ملي جوانان ايران در مسابقات سال ۱۹۹۲ در پكن شركت نكرد . در اين مسابقات در دسته مردان كشورهاي كره جنوبي , كويت و ژاپن بين شش تيم به ترتيب مقامهاي اول تا سوم رسيدند . در دسته زنان نيز كشورهاي كره جنوبي , كره شمالي و چين مقامهاي اول تا سوم را به دست آوردند .تاريخچهُ هندبال در ايران
در سال ۱۳۴۴ شمسي كه آقای دکتر اميرتاش پس از پايان تحصيلات دورهُ ليسانس در رشته تربيت بدني و ورزش , از كشور فرانسه به ايران مراجعت كرد گفتگوها و اقدامات اوليه أي را جهت تاُ سيس فدراسيون هندبال ايران از طريق كميتهُ ملي المپيك شروع شود . مدارك لازم نيز از فدراسيون بين المللي هندبال گرفته شد تا از اين طريق , مقدمات پيدايش ورزش هندبال ۷ نفره در ايران فراهم شود , اما با تغييرات اداري در يك سال بعد , در جلسهُ كنگرهُ روُساي تربيت بدني و مديران فني استانها و فرمانداريهاي كل ايران – كه همزمان با برگزاري مسابقات ورزشي آموزشگاههاي كشور در خرداد ماه سال ۱۳۴۵ در شيراز تشكيل شد – آقای دکتر اميرتاش طي شرح مبسوطي , تصويب و اجراي هندبال در آموزشگاههاي كشور را به كنگره پيشنهاد كرد , ليكن به علت آشنا نبودن شركت كنندگان در كنگره با ورزش هندبال , متاُسفانه اين پيشنهاد به تصويب نرسيد و بررسي بيشتر درباره آن به آينده موكول شد .